Áp dụng nguyên tắc IDEAL trong giải quyết vấn đề

Được phát kiến vào năm 1984, IDEAL là công cụ giải quyết vấn đề  được áp dụng hiệu quả trong học tập, làm việc.

IDEAL là nguyên tắc do Bransford và Stein sáng tạo, được trình bày trong cuốn The Ideal Problem Solver xuất bản năm 1984. Nguyên tắc này giúp mỗi cá nhân tự thiết lập cho mình quy trình giải quyết vấn đề phù hợp với bản thân nhất. IDEAL được ghép lại từ các chữ cái viết tắt của năm từ: Identify, Define, Explore, Action, Look & Learn. Cụ thể: 

• Identify – nhận diện vấn đề: Phát hiện ra vấn đề để tìm ra hướng giải quyết nhanh chóng và hiệu quả
• Define – xác định nguyên nhân: Nắm rõ mục tiêu khi bắt đầu giải quyết vấn đề để đề ra các bước giải quyết phù hợp
• Explore – tìm kiếm giải pháp khả thi: Sau khi biết được nguyên nhân, mục tiêu của vấn đề, hãy đặt ra nhiều giải pháp phù hợp với vấn đề, với đối tượng. Đồng thời, các giải pháp phải được xem xét kỹ lưỡng để từ đó chọn ra chỉ một giải pháp hiệu quả nhất.
• Action – xây dựng kế hoạch và thực hiện: Chi tiết hóa các bước giải quyết vấn đề, mường tượng ra kịch bản, các rủi ro có thể xảy ra và cách khắc phục. 
• Look & Learn – xem lại và rút kinh nghiệm: Sau khi vấn đề đã được giải quyết, đừng quên nhìn lại toàn bộ chặng đường trước đó để đánh giá tính hiệu quả của giải pháp đã chọn, từ đó đúc rút kinh nghiệm cho các vấn đề tương tự.

Dưới đây là một số cách thực hành kỹ năng giải quyết vấn đề mà sinh viên có thể tham khảo:

– Hãy nghĩ ra càng nhiều giải pháp càng tốt cho mọi vấn đề bạn đang gặp phải. Nhận phản hồi từ những người xung quanh có những quan điểm, suy nghĩ khác để có tầm nhìn rộng hơn và từ đó, chọn ra một giải pháp tối ưu nhất.

– Luyện tập, hình dung trước và giải quyết vấn đề trước khi chúng phát sinh. Ví dụ, trên đường đi làm, tự nhiên xe của bạn hết xăng, bạn sẽ làm gì để không bị trễ giờ học? Bạn có thể nghĩ ra bao nhiêu giải pháp? Đâu là giải pháp khả thi nhất? Khi làm xong bài tập này, bạn đã ít nhiều có sự chuẩn bị tốt hơn trong trường hợp điều đó xảy ra rồi đó.

– Mỗi ngày, hãy nghĩ ra một số giải pháp cho một vấn đề tưởng tượng. Chẳng hạn máy tính bị hư trong lúc bạn phải chạy deadline luận văn, hay nếu có bất đồng quan điểm và mâu thuẫn với bạn học thì bạn sẽ giải quyết như thế nào?

– Luôn luôn nghĩ rằng các vấn đề thường có hơn một giải pháp. Chúng ta càng có sẵn nhiều công cụ giải quyết thì sẽ ngày càng trở thành người giải quyết vấn đề giỏi hơn. Hãy nghĩ ra những phương án giải quyết tốt hơn thay vì chỉ dừng lại ở việc xem xét vấn đề đúng hay sai.

– Tự thưởng cho mình khi tìm ra được một giải pháp tuyệt vời cho vấn đề nào đó. Điều đó giúp bạn có thêm động lực để tìm ra các giải pháp cho các vấn đề tiếp theo.

Hãy nhớ rằng mọi việc đều có thể giải quyết được một cách suôn sẻ, vì vậy hãy bình tĩnh và áp dụng IDEAL một cách tự tin nha.

LINH LÊ tổng hợp